nanded mango news : आंब्याच्या गोडसर वासाने अनेकांचे मन मोहून टाकले आहे. उन्हाळा आला की बाजारात हापूस, केसर, तोतापुरी, दशेरी असे विविध प्रकार दिसू लागतात. पण तुम्ही कधी असा आंबा ऐकला आहे का, ज्याची किंमत तब्बल १०,००० रुपये प्रति आंबा आहे? होय, हा आंबा नांदेड जिल्ह्यातील एका तरुणाने आपल्या शेतात यशस्वीपणे पिकवला आहे.
हा तरुण आहे नंदकिशोर गायकवाड. विशेष म्हणजे, नंदकिशोर युपीएससी परीक्षेच्या तयारीसाठी पुण्यात गेला होता, पण लॉकडाऊनच्या काळात त्याला घरी परतावे लागले. मात्र, या संधीचाच उपयोग करत त्याने काहीतरी वेगळे करण्याचा निर्णय घेतला आणि आता त्याच्या शेतात जगातील सर्वात महागडा समजला जाणारा मियाझाकी आंबा फुलला आहे.
लॉकडाऊनमधली कल्पना झाली सुवर्णसंधी
नंदकिशोर गायकवाड हा नांदेड जिल्ह्यातील भोशी गावातील तरुण. तो युपीएससी परीक्षेच्या तयारीसाठी पुण्यात गेला होता. मात्र, २०२० मध्ये कोरोना महामारीमुळे लॉकडाऊन लागू झाले आणि त्याला घरी परतावे लागले. याच काळात त्याने ऑनलाईन अभ्यास सुरू ठेवला. पण त्याचसोबत तो शेतीविषयीही अधिक माहिती मिळवत होता.
एके दिवशी, इंटरनेटवर सर्च करताना त्याला मियाझाकी आंब्याविषयी माहिती मिळाली. हा आंबा जपानमध्ये उगम पावलेला असून, तो जगातील सर्वात महागड्या आंब्यांपैकी एक मानला जातो.
मियाझाकी आंब्याची विशेषता काय?
- लालसर-केशरी रंग आणि चमकदार आवरण असलेल्या या आंब्याला ‘एग ऑफ सन’ (Egg of Sun) असेही म्हणतात.
- यात बीटा-कॅरोटीन आणि फॉलिक अ‍ॅसिड मुबलक प्रमाणात असते, जे त्वचेसाठी फायदेशीर आहे.
- यामध्ये भरपूर व्हिटॅमिन ए आणि सी असून, रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते आणि डोळ्यांच्या आरोग्यासाठी चांगले मानले जाते.
- हा आंबा उष्ण कटिबंधीय हवामानातही चांगल्या प्रकारे वाढतो, मात्र त्याला योग्य काळजी आणि व्यवस्थापन आवश्यक असते.
नंदकिशोरने कशी केली सुरुवात?
मियाझाकी आंबा उष्ण हवामानात चांगला टिकतो का? भारतात कोणी याची शेती करत आहे का? याची बाजारात मागणी आहे का? या सगळ्या प्रश्नांची उत्तरे शोधण्यासाठी नंदकिशोरने संशोधन सुरू केले.
त्याने आई सुमनबाई गायकवाड यांच्या मदतीने हा प्रयोग प्रत्यक्षात उतरवण्याचे ठरवले. फिलिपिन्स येथून ६५०० रुपये खर्चून १० रोपे आयात केली.
या झाडांची विशेष निगा घेत त्याने योग्य तंत्रज्ञान आणि जैविक खतांचा वापर करत या आंब्यांची लागवड केली. दोन वर्षांत झाडे चांगली वाढली आणि आता त्याला ११-१२ फळे लागली आहेत.
गावकऱ्यांमध्ये उत्सुकता, बाजारात मोठी मागणी!
या आंब्यांची विशेषता आणि किंमत ऐकून गावकऱ्यांमध्ये मोठे कुतूहल निर्माण झाले. नंदकिशोरने ही फळे कृषी प्रदर्शनात नेली आणि तिथेही त्याला मोठा प्रतिसाद मिळाला.
विशेष म्हणजे, परभणीतील एका अनुभवी शेतकऱ्याच्या मार्गदर्शनाने तो या आंब्यांना योग्य बाजारपेठ मिळवून देण्याचा प्रयत्न करीत आहे.
सध्या प्रत्येक आंब्याची किंमत १०,००० रुपये निश्चित करण्यात आली असून, अनेक हॉटेल, सुपरमार्केट आणि हाय-प्रोफाईल ग्राहकांकडून याची मागणी वाढत आहे.
शेतीतल्या नव्या प्रयोगांना चालना
नंदकिशोरच्या यशामुळे अनेक शेतकरी आता या नवीन प्रकारच्या आंब्याची लागवड करण्याचा विचार करत आहेत. पारंपरिक शेतीला पर्याय म्हणून अशी वेगळी आणि उच्च उत्पन्न देणारी फळे घेतल्यास भविष्यात शेतकऱ्यांचे उत्पन्नही वाढू शकते, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.
नंदकिशोर गायकवाड यशस्वी कसा झाला?
- संशोधन व अभ्यास: कोणताही निर्णय घेताना योग्य माहिती मिळवली.
- योग्य गुंतवणूक: सुरुवातीला मर्यादित रोपांमध्ये गुंतवणूक केली आणि परिणाम बघितले.
- तंत्रज्ञानाचा वापर: योग्य तापमान, खत आणि सिंचन पद्धती यांचा विचार केला.
- योग्य बाजारपेठेची निवड: उच्च उत्पन्न मिळवण्यासाठी प्रीमियम मार्केटमध्ये या आंब्याची विक्री केली.
मियाझाकी आंब्याच्या लागवडीची संधी
जर तुम्हालाही मियाझाकी आंब्याची शेती करायची असेल, तर काही गोष्टी लक्षात ठेवाव्या लागतील:
- योग्य हवामान: उष्ण व दमट हवामान असलेल्या प्रदेशात ही झाडे चांगली वाढतात.
- उत्तम माती: सुपीक, सेंद्रिय घटकांनी समृद्ध आणि उत्तम निचरा असणारी माती आवश्यक आहे.
- रोगप्रतिबंधक उपाय: ही झाडे नाजूक असल्याने योग्य कीड नियंत्रण आणि निगा आवश्यक असते.
- बाजारपेठेची माहिती: स्थानिक आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेची माहिती घेऊनच मोठ्या प्रमाणात लागवड करावी.
नंदकिशोरकडून मिळणारा धडा
युपीएससी परीक्षेच्या तयारीपासून ते शेतीतील इनोव्हेशनपर्यंतचा नंदकिशोरचा प्रवास खूप प्रेरणादायक आहे. त्याने दाखवून दिले की, कोणताही व्यवसाय कल्पकतेने आणि अभ्यासपूर्वक केला तर तो निश्चित यशस्वी होतो.
आज त्याच्या यशाची चर्चा संपूर्ण महाराष्ट्रभर आहे. शेतीत नावीन्य आणि आधुनिक तंत्रज्ञान याचा योग्य वापर केल्यास भारतीय शेतकरी जागतिक बाजारात स्वतःचे स्थान निर्माण करू शकतात.
नवीन तंत्रज्ञान आणि पारंपरिक ज्ञान यांचा समतोल साधत यश मिळवता येते!
नंदकिशोर गायकवाडची ही कहाणी केवळ एका आंब्याच्या यशाची नाही, तर धैर्य, कल्पकता आणि जिद्दीच्या जोरावर नव्या वाटा निर्माण करण्याची प्रेरणा देणारी आहे.
तर, तुम्हालाही वेगळे काही करण्याची इच्छा आहे का? मग तुम्हीही अशाच संधी शोधायला सुरुवात करा आणि तुमच्या आयुष्यातली यशोगाथा लिहायला घ्या!