gold price : गेल्या काही आठवड्यांमध्ये सोन्याच्या दरात चांगली वाढ झाली होती. गुंतवणूकदार खुश! दागिने खरेदी करणारे मात्र थोडे चिंतेत. कारण प्रत्येक सणासुदीला, लग्नात किंवा नामकरणात आपण सोन्याचं काहीतरी घ्यायचं ठरवलेलं असतं. पण हे दर इतके वाढले की बरेच लोक विचारात पडले.
आता मात्र परिस्थिती वेगळी होणार आहे. कारण एक मोठी भविष्यवाणी समोर आली आहे.
काय म्हणतो तज्ज्ञांचा अंदाज?
अमेरिकेतील प्रसिद्ध गुंतवणूक सल्लागार कंपनी Morningstar चा एक अनालिस्ट – जॉन मिल्स – यांनी म्हटलंय की सोन्याचे दर तब्बल 38 टक्क्यांनी घसरू शकतात. हो! 38 टक्के! कल्पना कर – जर हे खरं ठरलं, तर सोन्याच्या किंमती थेट 55000 रुपयांपर्यंत खाली येतील.
ते म्हणतात, आंतरराष्ट्रीय बाजारात सोनं सध्या सुमारे 3080 डॉलर प्रति औंस दराने विकलं जातं. पण पुढे ते 1820 डॉलर प्रति औंस इतकं घसरू शकतं. म्हणजे जवळपास 40 टक्क्यांची घट. त्याचा थेट परिणाम आपल्याकडील बाजारावर होणारच.
आत्ताच घसरण सुरू झालेली आहे…
नवी दिल्लीच्या बाजारात आजच्या दिवशीच 24 कॅरेट 10 ग्रॅम सोन्याचा दर जवळपास 90000 रुपये होता. पण आता ही घसरण सुरू झाल्याचं चित्र आहे. अशा घडामोडी बघता, लवकरच हे दर 60000 च्या खाली येण्याची शक्यता आहे.
तर यामागे अनेक कारणं आहेत:
- अमेरिकेतील आर्थिक धोरणं बदलणं – व्याजदर वाढतायत, डॉलर मजबूत होतोय, आणि त्यामुळे सोन्यातून लोकांचा ओढा थोडा कमी होतोय.
- इतर गुंतवणूक पर्याय जास्त आकर्षक वाटणं – शेअर मार्केट, क्रिप्टो, म्युच्युअल फंड यामध्येही लोक भरपूर पैसे गुंतवतायत.
- जागतिक अस्थिरता कमी होणं – जेव्हा संकटं येतात, तेव्हा लोक सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून सोनं घेतात. पण संकटं जरा कमी झाली की, सोन्याची मागणीही घटते.
संपूर्ण चित्र थोडक्यात:
- सध्या सोनं आहे ~90000 प्रति 10 ग्रॅम
- जॉन मिल्स यांचा अंदाज: हे दर 55000 रुपयांपर्यंत घसरू शकतात
- जागतिक दर सध्या $3080, येऊ शकतो $1820 वर
- गुंतवणूकदारांसाठी संधी असू शकते – पण विचारपूर्वक निर्णय घे!
सोन्याचे दर का वाढले?
गेल्या काही आठवड्यांमध्ये सोन्याच्या किंमतींनी अक्षरशः उसळी घेतली. अचानक का? तर आर्थिक बाजारात चांगलाच गोंधळ सुरु होता – महागाईचं सावट, जागतिक राजकीय अस्थिरता, आणि गुंतवणूकदारांच्या मनात सतत असलेली असुरक्षिततेची भावना. यातूनच “सेफ हेवन” म्हणजेच सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून सोन्याकडे वळणं स्वाभाविक ठरतं. विशेषतः अमेरिका आणि चीनमधील व्यापार युद्धाची टांगती तलवार, डॉलरसंबंधित अस्थिरता आणि व्याजदरांबाबतची अनिश्चितता – या सगळ्यांचा परिणाम म्हणजे सोन्याचे दर सतत वाढत गेले.
सोन्याचे दर आता घसरतायेत का?
हो, आणि त्यामागची कारणंही तितकीच ठोस आहेत.
सर्वात पहिलं – सोन्याचा पुरवठा प्रचंड वाढला आहे. खाणकाम वेगात सुरू आहे, त्यातून 2024 च्या दुसऱ्या तिमाहीतच उत्पादनातून मिळणारा नफा 950 डॉलर प्रति औंसपर्यंत पोहोचला. म्हणजेच कंपन्यांना आता सोनं काढणं अधिक फायद्याचं वाटू लागलंय.
ऑस्ट्रेलियाने तर खणाखण सोनं उकरून टाकलंय! जागतिक पातळीवर एकूण सोन्याचा साठा 9 टक्क्यांनी वाढून 2,16,265 टनांवर पोहोचल्याचंही समोर आलंय. हे काही थोडं नव्हे.
त्यात भर म्हणजे रिसायकल सोन्याचा पुरवठा सुद्धा वाढलाय. जुनं सोनं वितळवून, त्यातून नव्यानं दागिने तयार करून मार्केटमध्ये विकलं जातंय. यामुळे नवीन उत्पादनावरील अवलंबन कमी झालंय.
आणखी एक महत्वाचं कारण – केंद्रीय बँकांची मागणी थोडीशी गारठली आहे. मागच्या वर्षी बँकांनी एकूण 1045 टन सोनं खरेदी केलं होतं, पण यंदा मात्र त्यांचा दृष्टिकोन बदलताना दिसतोय. वर्ल्ड गोल्ड काऊन्सिलच्या एका सर्वेक्षणात 71 केंद्रीय बँकांनी असं सूचित केलं की, ते आता किंवा तर साठा कायम ठेवतील, किंवा थोडा कमी करतील.
भारतात सध्या काय परिस्थिती आहे?
भारतात सध्या सोन्याचे दर थोडेसे ‘थंड’ झाले आहेत. आजच 1600 रुपयांची घसरण झाली आहे. काही दिवसांपूर्वी जे दर 90 हजार प्रति 10 ग्रॅमच्या वर गेले होते, ते आता थोडं खाली आलेत.
अर्थात, काही तज्ज्ञ सांगतात की ही फक्त तात्पुरती विश्रांती आहे – दर पुन्हा वाढतील. पण मॉर्निंगस्टारचे विश्लेषक मात्र वेगळंच गणित मांडतात. त्यांचं म्हणणं आहे की जागतिक पातळीवर सोन्याचे दर 3080 डॉलर प्रति औंसवरून 1820 डॉलर प्रति औंसपर्यंत घसरू शकतात. जर तसं झालं, तर भारतात सोन्याचे दर 55 हजारांपर्यंत येण्याची शक्यता आहे.
राजकारण आणि सोनं – काय संबंध?
सोन्याच्या दरावर राजकारणाचंही चांगलंच प्रभाव असतो. उदाहरणार्थ, जेव्हा डोनाल्ड ट्रम्प यांनी अमेरिकेच्या अध्यक्षपदाची दुसरी टर्म स्वीकारली, तेव्हा बाजारात प्रचंड चढउतार झाले. त्याचा थेट परिणाम सोन्याच्या दरांवर झाला. गुंतवणूकदारांचा आत्मविश्वास, डॉलरचं मूल्य, आणि आंतरराष्ट्रीय घडामोडी – यांचं संपूर्ण मिश्रण दरांवर परिणाम करतं.
आता भारतात पुन्हा एकदा चर्चेचा मुद्दा बनलाय की – “सोनं आता 1 लाखाचा आकडा पार करेल का?”
तर आता करायचं काय?
प्रत्येक गुंतवणूकदाराच्या मनात हा प्रश्न आहे – “सोने खरेदी करावं का, थांबावं का?”
याचं उत्तर असं नाही की हो किंवा नाही. हे तुमच्या गरजांवर, धैर्यावर आणि आर्थिक नियोजनावर अवलंबून आहे.
- जर तुम्ही दीर्घकालीन गुंतवणूक करत असाल, तर घसरण ही चांगली संधी असू शकते.
- पण जर तुम्ही अल्पकालीन नफा शोधत असाल, तर थोडं सावध राहणं शहाणपणाचं.
सोनं हे नेहमीच ‘भावनिक गुंतवणूक’ असते – लग्नसमारंभ, सण-उत्सव, आणि कौटुंबिक परंपरांचा भाग. त्यामुळे अनेक जण केवळ बाजार पाहून नाही तर हृदयानेही खरेदी करतात.
थोडक्यात सांगायचं झालं तर –
सोन्याचं मार्केट म्हणजे सैरभैर होणारी लाट. कधी वर, कधी खाली. सध्या जरा ‘डाऊनवर्ड’ ट्रेंड आहे, पण ते किती काळ टिकेल हे कोणीही ठामपणे सांगू शकत नाही.
शेवटी, सोनं हे सोनंच आहे – कधी झळाळणारं, कधी लपवून ठेवलेलं, पण कायमच आपल्यासाठी खास!