Pik Vima Update : गेल्या वर्षीच्या जून महिन्याच्या सुरुवातीपासूनच जणू आभाळाने आपला धबधबा सुरू केला होता. सलग पडलेल्या पावसाने उभं पीक अक्षरशः वाहून गेलं आणि जे पीक काढलं होतं त्यालाही झटका बसला. शेतकऱ्यांनी वेळेवर इंटिमेशन केल्यामुळे आता त्याचा थोडाफार न्याय मिळतोय.
२ लाखांहून अधिक शेतकऱ्यांना मिळणार २८२ कोटींचा आधार
जिल्ह्यातील सुमारे २ लाख ११ हजार ६६३ शेतकऱ्यांना २८२ कोटी १९ लाख रुपये पीक विमा कंपनीकडून दिले जाणार आहेत. ही रक्कम शेतकऱ्यांच्या थेट बँक खात्यांवर जमा होणार असून, पुढील आठवड्यात हे पैसे खात्यात झळकतील असं सांगितलं जातंय.
शासनाने आणि शेतकऱ्यांनी वेळेवर विमा हप्ता भरलाच, पण कंपनी मात्र आपल्या सोयीनुसार नुकसानभरपाई देत आली आहे. नुकसान किती आणि भरपाई किती, याचा काही ताळमेळच नाही. यावेळीसुद्धा नेहमीसारखंच चित्र दिसतंय.
खरीप हंगाम तोंडावर, पण मागच्या हंगामाचं पैसे अजून वाट पाहतोय!
पुढील खरीप हंगाम फक्त दोन-अडीच महिन्यांवर येऊन ठेपलाय. पण मागच्या खरीप हंगामात झालेल्या नुकसानीची भरपाई शेतकऱ्यांना अजून मिळालेली नाही. फक्त आश्वासनं आहेत – “पुढील आठवड्यात येईल…”. पण पैसे खात्यात दिसेपर्यंत कोण विश्वास ठेवणार?
या वेळेस स्थानिक नैसर्गिक आपत्ती (पिकं उभी असताना) आणि पोस्ट हार्वेस्टिंग (काढणी झाल्यानंतर झालेलं नुकसान) अशा दोन्ही प्रकारच्या तक्रारींसाठी भरपाई मिळणार आहे.
सगळ्यात जास्त मदत बार्शी तालुक्याला
पिकांच्या नुकसानीवर आधारित सर्व पंचनामे झाले आहेत आणि कंपनीने माहिती दिलीय की, बार्शी तालुक्यातील शेतकऱ्यांना सगळ्यात जास्त रक्कम मिळणार आहे. त्याखालोखाल अक्कलकोट, दक्षिण सोलापूर, उत्तर सोलापूर, मोहोळ, करमाळा, माढा आणि मंगळवेढा तालुक्यांनाही भरघोस रक्कम दिली जाणार आहे.
पण काही तालुके मात्र गडबडीतून वंचित राहणार आहेत. पंढरपूर, सांगोला आणि माळशिरस तालुक्यांना तुलनेने कमी रक्कम मिळणार आहे – का? हे कळायला मार्ग नाही. शेवटी नुकसान पावसाने सर्वत्र केलंय!
“पिकांच्या नुकसानीचे पंचनामे पूर्ण आहेत” – शुक्राचार्य भोसले
जिल्ह्याचे अधीक्षक कृषी अधिकारी शुक्राचार्य भोसले यांनी माहिती दिली की, मागील खरीप हंगामातील पावसामुळे झालेलं नुकसान लक्षात घेऊन कंपनीने पंचनामे पूर्ण केले आहेत. शेतकऱ्यांच्या खात्यात लवकरात लवकर रक्कम जमा होण्यासाठी विमा कंपनीशी चर्चा करण्यात आली असून, पुढील आठवड्यात पैसे मिळणार, असं त्यांनी सांगितलं.
सरकारचा हिस्सा जमा, आता वाट पाहा फक्त खात्याचा मेसेज येण्याची!
शेतकऱ्यांना भरपाई मिळावी म्हणून केंद्र सरकारने आपला हिस्सा आधीच जमा केला होता. आता राज्य सरकारकडून उर्वरित रक्कम मिळाल्यानंतरच ही भरपाई खातीवर जमा केली जातेय. थोडक्यात सांगायचं तर, कागदोपत्री सगळी तयारी झाली आहे. फक्त रक्कम जमा होण्याचा मेसेज येण्याची प्रतीक्षा बाकी आहे.
शेतकऱ्यांची व्यथा – “सगळं वेळेवर केलं, तरी पैसे मिळालेच नाहीत”
मनोज साठे नावाचे शेतकरी, जे वडाळा गावचे आहेत, त्यांनी खूपच स्पष्ट शब्दांत आपली नाराजी व्यक्त केली –
“जुलै महिन्यात आम्ही विमा भरला. ऑगस्टपासून सतत इंटिमेशन दिलं. पण पंचनामे कंपनीच्या मर्जीने झाले. भरपाई अजून मिळालेली नाही. आता तर पुढचा हंगाम दारात उभा आहे.”
हे बोलत असताना त्यांचा सूर थोडासा थकल्यासारखा वाटत होता – आणि त्यांचं बोलणं हजारो शेतकऱ्यांच्या भावना व्यक्त करत होतं.
विनायक दीक्षित – विमा कंपनीतून स्पष्टीकरण
विमा कंपनीचे प्रतिनिधी विनायक दीक्षित यांनी सांगितलं,
“शेतकऱ्यांना पुढील आठवड्यापर्यंत वाट पाहावी लागेल. रक्कम खात्यावर लवकरच जमा केली जाईल.”
पण, पुन्हा तेच – “लवकरच” हा शब्द आता फारच परिचित आणि थोडासा उपहासात्मक वाटायला लागलाय शेतकऱ्यांना!
थोडक्यात
- २.11 लाख शेतकऱ्यांना २८२ कोटी १९ लाखांची नुकसानभरपाई
- पुढील आठवड्यात बँक खात्यांवर रक्कम जमा होण्याची शक्यता
- सर्वाधिक फायदा बार्शी तालुक्याला, काही तालुके मात्र दुय्यम
- सरकारी रक्कम जमा झालेली असून, विमा कंपनीकडून वाटप प्रक्रियेत
- शेतकऱ्यांचे मिश्र भावनिक प्रतिक्रिया – आशा आणि नाराजी यांचा मिलाफ
शेवटचा
या संपूर्ण घडामोडीवर एकच गोष्ट ठळकपणे लक्षात येते – शेतकऱ्यांना वेळेत न्याय मिळावा, एवढीच त्यांची अपेक्षा आहे. त्यांनी आपलं कर्तव्य पार पाडलं – विमा भरला, नुकसान दाखवलं, इंटिमेशन दिलं. आता सरकार आणि विमा कंपनीनेही तेवढंच तत्परतेने त्यांना न्याय द्यायला हवा.
पुढचा खरीप हंगाम अगदी डोक्यावर आलाय, आणि या वेळेस तरी त्यांच्या मेहनतीला आणि धैर्याला साथ द्यायला आपण सगळ्यांनीच पाठीशी उभं राहायला हवं.